Algoritma nedir? Ne demek? Algoritma ne işe yarar?

Algoritma Nedir?

Yazılım mimarisinde her şey bir kod matematiğinden ibarettir ve o da kısaca algoritma 'dır. Algoritmalar yazılan kodun soyut bir parçasıdır ve bilgisayara belli bir görevin (task) nasıl sonuçlandırılacağını bize söyleyen plandır.

Algoritmalar Hayatımıza Ne Gibi Bir Etkisi Var?

Algoritma, artık günlük hayatımızda da duymaya başladığımız adeta parçamız haline gelen bir kavramdır. Mesela , sizin bu yazı ile karşılaşmanız bile bir başka ilgi alanınızla ilgili yapmış olduğunuz bir araştırma neticesinde karşınıza gelmiş olabilir (yazılım mühendisliği - kodlama vb.).  Peki algoritmalar hayatımızı nasıl etkiliyor? Hayatımızın ne kadar içindeler? Gelin birlikte bakalım.Kısaca söylemek gerekirse algoritmalar hayatımızdan tesadüfleri azaltmayı amaçlayan bir plan zinciridir de diyebiliriz, hal böyle olunca algoritmayı çıktı almak adına yapılması gerekenleri listeleyen plandır diye adlandırmak doğru olur.

Yani sadece kod yazarken değil hayatın her alanında bir çıktıyı almak için yapılması gerekenler vardır. Bu da bizlerden önce birilerinin gerçekleştirmiş olduğu çalışmalara göre bizlere sunmuş oldukları yol haritası olarak da adlandırabileceğimiz anlamını taşıyor. Yine bu durumda , algoritmaları iyi ya da kötü olarak sınıflandırmanın etik olmadığını ve bu konuda dikkatli davranmamaız gerektiği hakkında vurgu yapmakta da fayda var. Çünkü bunun etkileri farklı bir şekilde karşımıza çıkabilir . 

Algoritmalar toplumumuzla ilgili hayati önem taşıyan konular üzerinde karar verebilecek şekilde de konumlandırılabiliyor. Örneğin; tıp, toplu taşıma, sosyal yardım programları, ceza adaleti gibi konularda algoritmaların devreye girmesi mümkün. Yani algoritmalar sadece alışveriş konusunda yeniden karşımıza çıkan öneri reklamları ya da sosyal medyada popüler olan şeylerin karşımıza çıkartılmasından ibaret değildir. Hayati önem taşıyan konularda da işlemlerini gerçekleştirirler ve burada bazı riskler ortaya çıkar.
 

Algoritmalar da hata yapabilir!

Yapay zeka çalışmalarının da son sürat ilerlediği günümüzde programlar ve makinelerle ilginç bir ilişki içerisine girmiş bulunmaktayız. Sürücüsüz araçlar, insan mimiklerine sahip bebekler, ev asistanı , evcil robot hayvanlar ve daha birçok konuda karşımıza çıkan her arkadaş algoritma ürünüdür. Bu arada satranç ustası Deep Blue'yu da unutmamak gerekir. 

Evet gelelim sıkıntılı durumlara , hayati konularda algoritmaların karar verebilme yetileri ne yazık ki karşılaşmış oldukları durumların neticelerini karşılaştırmaktan öte değildir. Yani insani duyguları söz konusu olmadığı için bir hastalığın tanısını koymak konusunda bulgulara göre doğruya ulaşması ne kadar mümkün ise, bir duruşma esnasında kendini savunduğu için bir kişiyi ipe götürmesi de oldukça mümkündür. Ya da anlık olarak akışı değişen trafikte bizlere yol asistanlığı yaparken alışılmışın dışında davranmayı tercih eden bir grup insanoğlu söz konusu olduğunda yine doğru olarak tanımlanana odaklanacağı için bir hataya sebebiyet verebilir. Bu da aslında hangi alanlarda onlara söz hakkı vermeliyiz konusunu ortaya çıkartıyor. Algoritmalara ne körü körüne güvenmeliyiz ne de onları hayatımızdan tamamen çıkarmalıyız. Tabi ki mükemmel değiller. Onları yaratan insanların ön yargılarını içeriyorlar. Buna rağmen inanılmaz etkililer ve hayatımızı kolaylaştırıyorlar.