Burc Karakas · 13 Kasım 2020
Mars'ta hayat aramak , SpaceX , Heavy Falcon falan derken filmler de bir yandan bunları desteklemiş ve uzay artık hayatımızın bir parçası haline gelmiştir. Heyecanla beklenen projelerde sürekli olarak duymakta olduğumuz şeylerden bir tanesi de uzay mekiklerinde yer almakta olan astronotlar. Peki hiç düşündünüz mü astronot nasıl olunur?
Astronotlar insanın dahil edildiği uzay araştırmalarında görev alan kişilere verilen unvandır. Bu yüzden astronotların sorumluluklarının sadece uzayda yapmaları gereken işlerle sınırlı olduğunu düşünülebilir fakat öyle değildir. Ve büyük sorumluluklara sahip olan astronotların ciddi eğitimlere tabi tutulurlar.
Uzay araştırmaları denildiğinde aklımıza çoğunlukla ABD (NASA) ve Rusya gelse de Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Japonya Uzay Araştırmaları Ajansı (JAXA), Kanada Uzay Ajansı (CSA) gibi farklı ülkelerin uzay araştırmalarından sorumlu kuruluşları da uzaya astronot gönderiyor. Bu nedenle astronot olmak için gerekli şartlar ülkeden ülkeye değişkenlik gösterebilir.
Astronot nasıl olunur?
Astronot olmak için başta mühendislik, temel bilimler (fizik, kimya, biyoloji, matematik) ve bilgi teknolojileri alanında en düşük lisans düzeyinde eğitim almış olmak gerekiyor. Öte yandan bugüne kadar görevlendirilmiş olan astronotların çoğu yükseklisans ve doktora derecelerine sahip isimlerdir.
Bir diğer konu ise, uzayda yaşam koşullarının gezegenimize göre farklılıklar gösterecek olması ve bu süreçleri başarı ile atlatabilmek adına fiziki ve psikolojik yeterlilik de söz konusu olmalıdır.
Astronotların uzay görevlerine göre sahip olmaları gereken özellikler değişebiliyor. Zira gezegenden uyduya her şey farklı. Bu da beraberinde astronotlar adına uçuş tecrübesi gerektiriyor. Örneğin; NASA’da en az 1000 saat kaptan pilot tecrübesine sahip olma şartı bulunuyor. Ayrıca görme keskinliklerinin 20/20 olması (belirli büyüklükteki bir nesnenin 20 feet yani yaklaşık 6 metre uzaktan görülebilmesi), oturma durumunda tansiyonlarının 140/90 mmHg değerini aşmaması ve boylarının 1,60 m - 1,90 m arasında olması gerekiyor .
Uluslararası Uzay İstasyonu’nda görev yapacak astronotların iyi derecede İngilizce ve Rusça bilmesi tercih sebebidir.
Astronot olmak için gerekli temel koşulları sağlayanlar başvuru yapabiliyor. Başvurusu kabul edilen adaylar psikolojik ve fiziksel bazı testlerden geçirildikten sonra mülakata alınıyor. Bu aşamaları geçen adaylar yoğun bir eğitim programına başlıyor. NASA’da eğitim süreci yaklaşık 2 yıl sürerken, ESA astronot adaylarının 40 aylık bir eğitim sürecini tamamlaması gerekiyor.
ESA’nın temel eğitimi yaklaşık 16 ay sürüyor ve bu süreçte astronot adayları aerodinamik, ağırlıksız ortam araştırmaları, Uluslararası Uzay İstasyonu’nun üzerindeki sistemler, robot uygulamaları hakkında eğitim alıyor. Yaklaşık 1 yıl süren ileri düzey eğitimlerde ise ISS’ye kenetli farklı modüllerin ve ISS’ye mürettebat ve malzeme taşıyan Soyuz uzay araçlarının nasıl kullanılacağını ve kontrol edileceğini öğreniyorlar. Bunun dışında astronotlar belirli bir göreve özgü eğitimler de alabiliyor.
NASA’nın ve ESA’nın astronot başvurularıyla ilgili sırasıyla astronauts.nasa.gov/astro_lp.htmve esa.int/Our_Activities/Human_Spaceflight/European_Astronaut_Selection adreslerinden bilgi alabilirsiniz.
Hayalinizdeki üniversiteyi bulalım