Burc Karakas · 12 Nisan 2019
Bilim dünyasında her geçen gün biraz daha değişik, ilgi çekici durumlar yaşanıyor. Her yeni gelişmede biraz daha şaşırıyoruz ya da merakımız artıyor. Evet aslında bugün açıklanmakta olan birçok bilimsel bulgunun araştırma kökenlerinin yüzyıllarca olabilme ihtimalini hiç düşünmüş müydünüz? Mesela en basitinden geçtiğimiz günlerde ilk kez fotoğraflanan Kara Delik aslında yıllardır bir şekilde resmediliyordu, çünkü bunun üzerine yüzlerce çalışma gerçekleştirildiği aşikar. Bir de tarihe geçmiş olanları var ki ciddi anlamda uzun yıllardır devam ediyor.
Geçtiğimiz günlerde açıklama ile başlama işareti verilen bakteri deneyinin 500 yıl süreceğine dair bir duyuru yapılmıştı ve herkes 500 yıl mı? diye şaşkınlıkla cevaplar verdiler, evet arkadaşlar bu deney tam 500 yıl sürecek. Bilim dünyasına baktığımızda elbette bu deney yalnız değil, fakat yine de bu deneyin ilginç olmadığı anlamına kesinlikle gelmez . Bu yüzden sadece biyolojicileri değil herkesi davet ediyoruz!
Peki nedir bu 500 yıl sürecek olan deney? Hadi öğrenelim!
500 Yıl sürecek olan ilginç deney!
Deneyin temelinde bakteri ve mikropların ömür süreleri yatıyor diyebiliriz. Bu tek hücreli olan canlıların ne kadar yaşadığını merak eden bir grup bilim insanının tespit etmek adına gerçekleştirdiği bir çalışmadır. Bilindiği üzere bazı bakterilerin bin yıldan daha uzun süre hatta bazılarının da milyonlarca yıl yaşayabilme ihtimalleri göz önünde bulundurulduğunda bu durum hayli ilginç sonuçların ortaya çıkmasına sebep olabiliyor.
2014'te başladı 2514 yılında son bulacak!
2014 yılında bir grup bilim insanı, bazı bakterileri dehidre ederek tüplere kapattı. (Dehidrasyon: Su kaybı.) Tüpleri açma şerefi ise 2514 yılındaki araştırmacıların olacak.
Beş asır sürecek olan araştırmanın arkasında ise İskoçya’daki Edinburgh Üniversitesi var. Alman ve Amerikan bilim insanlarıyla beraber çalışan ekip, insanlığın bakteri ömrünü daha iyi anlamasını sağlamayı amaçlıyor. Ekibin hiçbir üyesi sonuçları göremeyecek olsa da ilk adımı attılar.
Araştırma nasıl gerçekleştiriliyor?
800 adet tüpe iki farklı çeşit bakteri yerleştirildi. Bunlardan birisi Chroococcidiopsis adlı bir tür, diğeri ise Bacillus subtilis. Chroococcidiopsis, pek çok zorlu koşulda hayatta kalabilen, oldukça ilkel bir tür. Bacilius subtilis ise üzerinde en çok araştırma yapılan ve en iyi tanınan bakterilerden biri.
Hava almayacak şekilde kapatılan tüplerde bulunan bu canlılar, radyasyon gibi DNA değişimlerine sebep olabilecek diğer etmenlerden korunmaları için kurşun içinde bekletiliyorlar.
25 yıl boyunca her yıl kontrol edileceği belirtilen bakteriler yine 25 yıl sonrasında kontrol edilecek. Kontrol sonuçları dökümanlara kaydedilecek olan deneyin kayıtları iki farklı türden arşivlenecek. Bakterilerin ölüm oranları da bu bilgiler ile ölçülecek. İlk yapılan kontrollerde, hayatta kalamayan bakteriler ayrıştırıldı. Hayatta kalanların da şanssız bir kısmı daha zorlu koşullara maruz bırakıldı. Bu grubun hayatta kalma oranı düşüş gösterdi.
2016 yılındaki ilk analizin sonuçları, 2018 yılında PLOS’da yayımlandı. Bu deney sayesinde bakterilerin ölme hızı daha iyi anlaşılacak.
Hayalinizdeki üniversiteyi bulalım