Burc Karakas · 24 Nisan 2019
Dahi veya deha, zekanın bir üst kademesi olarak kabul edilen tarih boyunca birçok alanda karşımıza çıkmış olan kişilere verilen isimdir. Tarih boyunca yüzlercesini derslerde tanıdık, kimilerinin eserlerini inceledik, kimilerinin fikirlerini benimsedik, kimi zaman da onların aklıyla yola çıkmayı kafamıza koyduk. Mesela gülüyor mu yoksa üzgün mü diye yüzyıllardır çözemediğimiz Mona Lisa eseri de bir dehanın eseridir.
Peki onları üstün zekalılardan dahi ayıran özellikleri sadece beyinleri mi? yoksa izlediği yollar mı? Yani dahi olmadan onlar gibi sonuçlar elde etmemiz ya da farklılık yaratmamız mümkün mü değil mi? Evet, mümkün arkadaşlar, 8 farklı stratejiyi sizler için özetledik, korkmayın, emin olun problemlere çözüm getirmek ve üretmeye eğilmek konusunda kendinizi aştığınızda çok eğleneceksiniz.
Not: Burada yer alan stratejiler bilim, sanat ve endüstri alanlarındaki yaratıcı dahilerin yaygın düşünme şeklidir.
1-Kimsenin bakmadığı taraftan bak ki kimsenin görmediğini bul!
Leonardo da Vinci problemin şekli hakkında bilgi edinmeye, onu farklı birçok şekilde yeniden nasıl yapılandıracağını düşünmekle başlanacağına inanırdı. O probleme ilk baktığı yolun çok önyargılı olduğuna inanırdı. Genellikle, problem kendi kendini yapılandırır ve yeni bir şekil alır.
2- Çözmek için konuşmana gerek yok, kafanda canlandır!
Einstein'ın problemlere yaklaşımı her zaman çok yönlü olurdu. O çözüm yollarını kafasında canlandırır ve kelime ve rakamların düşünme aşamasında o kadar önemli rol oynamadığına inanırdı.
3- Üretmekten çekinme! Dahinin ayırt edici özelliği üretkenliktir!
Her ne kadar ampül konusunda Tesla durumu ortaya çıkmış olsa da Thomas Edison büyük bir dehadır. Thomas Edison’un tam 1093 patenti bulunuyor. O üretkenliği kendine ve asistanlarına düşünce limiti vererek garanti altına alanlardan. Geçmişten bugüne 2036 bilim adamı arasından yapılan araştırmada, California Üniversitesinden Dean Keith, en çok saygı gören bilim adamlarının iyi işleri kadar “başarısız” işler de yapmış olduğunu buldu. Onlar mükemmele ulaşmak için başarısız olmaktan veya vasat üretimden korkmadılar.
4- Beklenenin dışına çık!
Bugüne dek dışlanmış, mantıksız bulunmuş ya da bir türlü benimsenmemiş olan ne kadar fikir varsa hepsine odaklanmak ve kombine etmek, modern genetik bilimin temellerini oluşturan kalıtım kanunları, matematiği ve biyolojiyi birlikte kullanan, Avusturyalı rahip Grego Mendel tarafından bulundu.
5- Form ilişkileri
Birbirine benzemeyen objeler arasında ilişki kurabilirsiniz, Leonardo böyle yaptı. Da Vinci çanın sesi ve taşın durgun suda yarattığı dalgayı ilişkilendirmeye çalıştı. Bu ona sesin dalga şeklinde haraket ettiği fikrini verdi. Samuel Morse atlar için değişim istasyonlarını izlerken, telgraf sinyali için röle istasyonu keşfetti.
6- Zıtlıkları düşün
Zıtlıkların bir arada tutulması Fizikçi Niels Bohr'a göre düşüncenin askıya alınabileceğini ve aynı anda aklın başka bir seviyeye geçebilir. Işığı hem parçacık hem de dalga olarak düşünebilme yeteneği, onun tamamlayıcı prensipleri bulmasını sağladı. Düşünceyi/mantığı askıya almak aklın yeni bir form yaratmasına izin verebilir.
7- Mecazi düşün
Aristotle mecazın bir dahilik işareti olduğunu düşünürdü. O varlığın iki ayrı özelliği arasında benzerliği fark edebilen ve bunları birbirine ilişkilendirebilen kişinin özel yetenekleri olan bir insan olduğuna inanırdı.
8- Şansa güven
Ne zaman bir şey yapmaya girişirseniz ve sonunda başarısız olursanız, yeni bir şeyler yapmanın eşiğine geliriz. Bu yaratıcı kazancın ilk adımı olarak bilinir. Başarısızlık verimli olabilir eğer onu sadece verimsiz bir sonuç olduğuna odaklanmazsanız tabi. Onun yerine, başka sonuçlara ulaşmak için işlemi, bileşenleri ve onları nasıl değiştireceğini sorgulayın: “Neden başarısız oldum” diye sorma, onun yerine “Ne yaptım?”diye sormayı deneyin.
Hayalinizdeki üniversiteyi bulalım