Google Türkiye'nin İlk Kadın Doktoru Safiye Ali'yi Unutmadı!

Teknoloji devi arama motoru Google geçtiğimiz günlerde Doodle'ında bir isme yer verdi. Büyük bir yankı uyandırmasa da bu isim aslında Türkiye'nin ilk kadın doktoru olan Safiye Ali'nin görseliydi. 127. doğum gününü kutlamak adına böyle bir yayın yapıldı ve Doodle'ın çizeri de Hüseyin Sönmezay adlı bir Türk illüstratör.

Türkiye’nin ilk kadın doktoru Safiye Ali’nin 127. yaş gününe özel Doodle

Safiye Ali 1884 yılında İstanbul'da dünyaya gelir. Babası Ali Kırat Paşa sırasıyla Sultan Abdülaziz ve II. Abdülhamid'in yaverliğini yapmış biridir, annesi ise Şeyhülharem Hacı Emin Paşa'nın kızı olan Emine Hasene Hanım olur. Safiye Ali ise 4 kardeşin en küçüğü olarak bilinir.

Osmanlı İmparatorluğu'nda saraya hizmet eden ailesi neticesiyle tanınan ailesinde dedesi Hacı Emin Paşa da 17 yıl boyunca Mekke Şeyhülislamlığı yapmış ve bu süre zarfında 5 vakıf kurmuş bir isimdir. Babasını erken yaşta kaybetmesinden ötürü Safiye Ali dedesinin yanında Valideçeşme'de yer alan konakta büyür.

Büyümeye başladığı dönemde Amerikan Kız Koleji'nde öğrenim görür ve 1916 yılında koleji başarı ile tamamlar. Henüz kolejde eğitim görürken, hekim olmayı hedefler. Hedeflemesinin en büyük etkeni ise kadın hastaların kadın hekimlerde tedavi görmek istemesi fakat o dönemin tıp eğitimi veren kurumu Darülfünun Tıp Fakültesi'ne kadın öğrenci kabul etmemekteydi. Bu yüzden tam olarak I. Dünya Savaşı sıralarında Almanya'ya göç eder veWürzburg Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde eğitim görür. Dönemin Maarif Nazırı Ahmet Şükrü Bey'in yardımıyla devlet bursu da alan Safiye Ali, eğitimini hızlandırmak adına Almancayı da anadili gibi öğrenir. 

Safiye Ali öğrenim görmek için her şeyi denerken Amerikan Koleji çıkışlı olması dönemin Bavyera Milli Eğitim Bakanlığı tarafından zorluk çıkartılır fakat sınavda elde ettiği birincilik karşılığında kendisine "doktor namzeti" unvanı verilir. Tezi ise 1921 yılında verir ve konusu "bebeklerde iç pakimenenjit kanaması" olur.

Eğitimini tamamlayıp İstanbul'a dönen Safiye Ali 6 hafta içinde kadın ve çocuk hastalıkları üzerine eğitim almaya karar verir ve Almanya'ya geri döner. Bu gidişinde Dr. Ferdinand Krekeler ile evlenir. Ferdinand Krekeler ilerleyen süreçte Türk olur ve Ferdi Ali ismini alır. 

1923 yılı Haziran ayında Türkiye'nin ilk kadın doktoru icazetnamesini alır ve eşi ile birlikte Cağaoğlu'nda muayenehane açar. Tanınmadıkları için ilk dönemlerde zorluk yaşarlar, bunun üzerine kadın olduğu için vizite ücretini düşük tutmaya kalkışanlar dahi olur çünkü kadın bir doktor olması yadırganır. Safiye Ali bunun üzerine dışarıdan çalışmalarına devam eder ve 5 yıl boyunca kadın ve çocuk hastalıkları üzerine çalışmalarını sürdürür. Tüm bunların yanında bir de Amerikan Koleji bünyesinde yer alan tıp okulunda jinekoloji ve obstetrik dersleri vererek kızlara tıp eğitimi veren ilk kadın öğretim üyesi olarak da tarihte yerini alır.

Yıllar içerisinde anne ve çocuk sağlığı için birçok çalışma gerçekleştirmekle kalmaz, çalışma yürüten kurumlara yardım eli de uzatır. 

Safiye Ali, mesleki çalışmalarının yanı sıra İstanbul'da başlayan feminist harekete katıldı ve Türk Kadınlar Birliği’nin Sıhhiye Komisyonu başkanlığını üstlenerek fuhuşla mücadele için çalıştı.

Kanser teşhisi konulması üzerine Türkiye'den ayrılarak Almanya'ya yerleşti. II. Dünya Savaşı yıllarında sağlığı el verdiği sürece mesleğini sürdürdü. 5 Temmuz 1952'de Dortmund’da 58 yaşında hayatını kaybeder.