Burak Öztürk · 18 Temmuz 2023
Üniversite kariyeri söz konusu olduğunda, kimi zaman aklınızda "acaba aynı anda iki bölümden birden mezun olabilir miyim?" gibi sorular belirebilir ve o zaman karşımıza bazı seçenekler çıkar. Bu seçenekler nedense sürekli olarak birbirleri ile karşılaştırılır ki bizler o karışıklığı ortadan kaldırmak için bu yazıyı hazırladık. Çok merak edilen Çift Anadal ve Yandal programları arasında ne gibi farklar vardır?
Çift anadal, herhangi bir lisans programına kayıtlı olan öğrencinin, aynı zamanda aynı üniversitede bulunan başka bir bölümde de eğitim alması durumudur. Yani öğrenci, eş zamanlı olarak iki farklı bölümün derslerine ve sınavlarına girer; başarılı olursa mezun olduğu aşamada iki ayrı diploma alma hakkı kazanır.
Öğrencilerin, herhangi bir çift anadal (ÇAP) programına kabul edilebilmesi için, o döneme kadar aldığı tüm dersleri başarıyla tamamlamış olması zorunludur.
Bununla beraber, çoğu üniversitede genel not ortalamasının 100 üzerinden en az 60/70 civarında ve bölümdeki başarı sıralamasında en üst %20'lik dilimde yer alıyor olması gerekiyor. Eğer bu şartları sağlayan çok sayıda öğrenci varsa; okul kontenjan için bir sınır belirleyerek en yüksek ortalamaya sahip olan kontenjan dahilindeki öğrenciyi ÇAP'a kabul ediyor. Çift Anadal yapılacak bölümlerin kontenjanları, üniversiteler tarafından belirleniyor. ÇAP programına kayıt olarak iki bölümü birden okumak her iki bölümden de aynı anda mezun olunacağı anlamına gelmez. Çoğu zaman ikinci dalın bitirilebilmesi için üniversite eğitiminin en az 1 yıl uzatılması gerekir.
Birden fazla bölümde Çift Anadal yapamazsınız fakat yan dal yapabilirsiniz. Yine de aynı anda üç bölüm okuyup okuyamayacağınızdan iyice emin olmanız gerekiyor. Böyle bir olaya girişmeden önce, enine boyuna düşünmenizi tavsiye ederiz, zira çift anadal veya yan dal yapmak her zaman avantajlı ya da size faydalı olmayabilir.
Aslında çift anadal programına başlamak da bitirmek de hiç kolay değil. Aynı anda örgün olarak iki lisans okuyor ve sınavlarına giriyorsunuz, her şeyden önce işiniz gücünüz ders çalışmak olmalı. İki bölümde de başarı sağlamak için; yüksek çalışma becerilerine, motivasyona ve bolca zamana ihtiyacınız var.
Ders programlarının düzenlenip açıklanması sonucunda da sıkıntılar yaşayabilirsiniz. Çünkü bazen bu iki bölüm arası ders ve sınav saatleriniz çakışabiliyor. Bu dönemde bazı sosyal etkinliklerden (topluluk etkinlikleri, konserler, festivaller vb.) uzak kalabilirsiniz. Çift anadal programını seçecek öğrencilerin tüm bu zorlukları göze alarak programa başlamaları gerektiğini söylemekte fayda var.
Eğer çift anadal gözünüzü korkuttuysa, onun yerine yan dal programı yapmayı deneyebilirsiniz. Gelin birlikte bir de ona bakalım...
Bir lisans bölümüne kayıtlı olan öğrencinin; öngörülen şartları yerine getirmesi kaydıyla, aynı yükseköğretim kurumu içinde başka bir bölümdeki derslerin belirlenen sayıda alması durumudur.
Yan dal programını başarıyla yerine getiren öğrenci; diploma niteliği taşımayan, bir yan dal sertifikasına sahip olur. Çoğu üniversitede öğrenciler, yandal programına anadal lisans programının en erken 3., en geç 6. yarıyılın başında başvurabilir.
Başvuru şartları arasında yine çift anadal gibi, öğrencinin o zamana kadar aldığı tüm dersleri başarıyla vermesi ve başvuru sırasında ana dal programındaki genel not ortalamasının en az 100 üzerinden 60/65 olması gerekiyor.
Farklardan en önemlisi ve en önemli tercih sebebi olanı diploma konusu... Çift Anadal Programında ikinci bir diploma alabiliyorken, Yandal Programında böyle bir olanak tanınmıyor, sadece yandal yaptığınıza dair sertifika alabiliyorsunuz.
Yandal yapmak istediğiniz bölümün derslerinin hepsini almanıza gerek yok, sadece belirlenen sayıdaki dersleri almanız yeterli. Ancak Çift Anadal Programında neredeyse asıl bölümünüz kadar ders almanız gerekiyor. Sadece kayıtlı olduğunuz ana dal programı ile ÇAP yapmak istediğiniz programın ortak dersleri varsa, bu dersleri tekrar almanız gerekmiyor.
Hayalinizdeki üniversiteyi bulalım