Yeni Teknoloji Uzayda Kirlilik Yaratıyor

Astrofizikçiler kozmozu hiç olmadığı kadar iyi gözlemleme fırsatına sahipler. Ancak burada anahtar kelime yeni teknoloji. Yeni teknolojinin karanlık tarafı ve yarattığı kirlilik.

Uzay taşları, ışık kirliliği ve radyo dalgaları en çok endişelenmemiz gereken şeyler. Ayrıca durum gittikçe kötüleşiyor. Bu tarz kirlilikler astrofizikçilerin uzaydan temiz bir görüntü almasını engelliyor. Uyarı, senelik düzenlenen Amerikan Astronomi Topluluğu'nun bu yıl olan toplantısından geldi. 

Sovyetler Birliği'nin yaptığı ilk yapay uydu Sputnik'in ölümünün(60 yıl evvel) ardından bu güne kadar, uzayda hiç dünyadan gelen çöp yığınları görülmemişti. Ancak durum değişti ve açıklanana göre, ABD hükümeti dünya yörüngesinde 18,000 civarında obje olduğunu söyledi. Bu objelerin çoğu "çöp" olarak tanımlanıyor. Cisimler genellikle santimetre boyutunda kalın metal, uzay aracı kalıntıları ve uydu parçalarından oluşuyor. 

Ve asıl problem bununla sınırlı değil. Bütün bu çöpler, uzaydaki teleskoplara zarar veriyor. Yaydıkları ışıklar yüzünden, yıldızlarla karıştırılabilirler. En kötüsü ise, Michigan Üniversitesi'nden astronom Patrick Seitzer'in söylediğine göre bu çöplerin, Boeing adlı bir şirket tarafından yeni yollanacak 3,000 adet uydunun çarpışması, kırılması veya sadece yollanmasıyla bile önümüzdeki 20 yıl içinde iki katına çıkacak olması.

Işık kirliliği

Dünyanın bilinen sorunlarından biri ışık kirliliği. Yapay ışıklar, yıldızlardan daha çok parlayabiliyorlar ve insan yapımı LED ve diyot kullanımının da yardımı olduğu söylenemez.

2010 yılında, Amerika aydınlatma pazarının yüzde birinden azını LED ışıklar oluştururken, bu rakam geçtiğimiz yıllarda oldukça yükselmiş durumda.

LED ışıkların çevresel ve ekonomik faydaları malum. Uzun ömürlü ve enerji tasarruflular. Ancak çevreye çok geniş bir ışık spektrumu yayıyorlar bu da geniş bir dalga boyu ve bir çok renk demek. Yaydıkları ışıklara blue-rich denilen tür de dahil ve astronomi için oldukça kötü. 

Radyo dalgaları da yıldızbilimciler için zorluk yaratan bir başka enerji kaynağı. Astronomlar uzayı, yıldız ve galaksilerin ürettiği radyo dalgaları için araştırıyorlar fakat dünya yapımı radyo dalgaları, bu doğal sinyaller ile karışabiliyor. Karışan sinyallere Wi-Fi, hatta sürücüsüz arabaların yaydıkları bile dahil.

Yeni teknolojinin astronomları kötü etkilediğine hiç şüphe yok. Bu yüzden astronom Jean Heidmann'ın bir teklifi var. Ay yüzeyine ve dünyadan çok uzak bir noktaya, görüntünün etkilenmeyeceği, bütün kirliliklerden uzak olacak bir teleskop yerleştirmek. Daha az uçuk bir fikir ise, devletin radyo frekanslarına sıkı bir kısıtlama ve denetleme getirmesi.

Hiç kullanmamak tabiki en iyisi olurdu fakat elde değil. Yapay ışıkların kullanılmaması için verilen savaşın imkansızlığı bütün astronomlar tarafından kabul edilmiş durumda. Ancak yine de bununla başa çıkmak için elimizden geleni yapabiliriz.