Burc Karakas · 02 Şubat 2021
Havacılık sektörü, her zaman merak edilen sektörler arasında olmuştur. Filmlerde pilotların birbirleri ile kurdukları diyaloglar, yön tarifleri derken sürekli olarak kendi aralarında konuştukları ayrı bir dil olduğunu düşünürüz ki bu kısmen doğrudur. Kısmen dememizin sebebi ise bu dili kullanırken yine latin alfabesinden yararlanıyorlar. İşte Havacılık Alfabesi hakkında bilinmesi gerekenler.
Havacılık Alfabesi, ICAO Fonetik Alfabesi ya da NATO Fonetik Alfabesi olarak da bilinen bir tür kodlamaya dayalı dildir. Alfabede yer alan 26 harfin herbiri kod kelimelerle ifade edilir. Yani bir harfi söylemek için bir kelime kullanmanız gerekir. Örneğin; A harfi için "Alfa" T harfi için "Tango" gibi. Bunlara ek olarak birden fazla kod sözcükleri veya ifadeleri oluşturmak için bu kelimeler birleştirilir. Mesela çıkış anlamı taşıyan Exit için "Echo-Xray-India-Tango" gibi bir ifade kullanmak gerekir.
Eminiz ki basitçe ifade etmek varken neden bu denli karmaşık bir yapı kurulduğunu herkes merak ediyordur. Aslında gerekçesi çok basit, çünkü hava trafiğinde haberleşme genel olarak telsiz üzerinden gerçekleştirilir ve ses frekanslarının anlaşılması pek mümkün olmaz. Mesajların anlaşılması için havacılar bu kodlamalara başvurur, böylece Hava Trafik Kontrol Cihazlarına doğru bilgi aktarılır.
Bir diğer önemi ise havacılık alanında radyo üzerinden gerçekleştirilen iletişimde karşınızda bulunan kişiler sizinle aynı ülkeden olmayabilir, ya da aksanı söz konusu olabilir ki bu da iletişim kopukluğuna sebep olur. Bu alfabenin kullanımı da hava trafiğinde güvenliğin artmasına olanak sağlar.
Bugün istatistiklere bakıldığında kazalar sonucu elde edilen kara kutuların birçoğu felaketlerin iletişim sıkıntılarından kaynaklandığını gözler önüne seriyor. Çoklu ölümlerin gerçekleştiği kuyruklu kazaların gerekçesini ortadan kaldırmak adına bu alfabe kullanılmaktadır.
Bu dilin kullanımında amaç ortak bir dil oluşturmaktır diye yazımızın başında değinmiştik. Bu ortak dili oluştururken evrensel dil olan İngilizcenin tellaffuzuna uygunluğu esas alınır. Kodlamaların ilk harfleri aslında adı geçen harfi temsil eder. Yani devletimizin resmi havayolları şirketi olan Türk Hava Yolları demek için "Tango-Hotel-Yankee" demek gerekir.
Belki de dikkatinizi çekmiştir, bilet aldığınız zaman gideceğiniz havalimanının kodlandığını görürsünüz. Mesela İzmir Adnan Menderes Havalimanı için ADB yazar ki bu da güzergahın kodlaması şeklindedir.
Tüm bunların haricinde bir de uçuşun türünü birtakım üçlü, dörtlü ve ikili kodlamalar vardır ki dörtlü kodlamalar ticari faaliyet gerçekleştirilirken kullanılır.
Tabii bir de uçuş eyleminin gerçekleştirildiği uçakları sembolize etmek adına kodlamalar yapılır. Uçakların kuyruk kısımlarının altında (TC-XXX) gibi ifadeler yer alır ki bu uçakların menşeini ve kodunu belirtir.
Hayalinizdeki üniversiteyi bulalım