Finlandiya Eğitim Sisteminin Başarısının Sırları

Finlandiya Eğitim Sisteminin Başarısının Sırları

Finlandiya'nın eğitim sisteminin genel amacı tüm nüfusun eğitilebilmesi ve yetiştirilebilmesidir. Yaşam boyu öğrenme, temel eğitimden yetişkin eğitimine kadar yaşamın tüm aşamalarında daima yeni şeyler öğrenme isteği eğitimin temelidir. Hangi ülkenin eğitim amaçları bu değildir ki? Peki Finlilerin bunu başarma sırları neler? Gelin hep beraber bunlara bakalım. 

1. Finlandiya'yı Tanıyalım

Bir İskandinav ülkesi Finlandiya. Kuzey Avrupa'da Baltık denizinin kıyısında bir Kuzey Avrupa ülkesi. 5.495 nüfuslu, iklimi genel olarak soğuk bir ülkedir. Başkenti Helsinki'dir. ABD dergisi Newsweek'in dünya ülkeleri arasında yaptığı bir araştırmaya göre, Finlandiya yaşam kalitesinin en yüksek olduğu ülke seçilmiştir. 

2. Finlandiya Öğretmen Seçimine Çok Önem Veriyor

Finlandiya'nın PISA da elde ettiği başarısının altında yatan en önemli sebeplerin başında öğretmen yetiştirme programı gelir. Bu programın en önemli özelliği başlangıçta motivasyonu yüksek ve yetenekli öğrencileri programa kabul ederek öğretmen eğitiminin kalitesini sürekli yüksek tutmayı başarmaktadır. Lise bitiminden sonra öğretmen adayları üç aşamalı bir sınava girmek zorundadır. Sınav kabul testi, mülakat ve örnek ders anlatımından oluşur. Bu aşamaların sonunda öğretmenlik için müracaat edenlerin sadece %10'unu öğretmen yetiştirme programına kabul edilir.

3. Öğrencilerin Serbestliği Temel Esas

Finlandiya'da okula başlama yaşı 7. Yaşları ne olursa olsun, çocuklar okula kendileri yürüyerek ya da bisiklet ile gidiyorlar. Fin kültürü çocukların bağımsız yetişmesine çok önem veriyor. Finlandiya okullarının bir başka özelliği ise ister kırsal kesim ister şehir merkezinde olsun öğrencilerin kendilerini evlerinde gibi hissetmelerine çok dikkat ediliyor. Böylece eşit eğitim olanakları sağlanıyor. Öğrencilerin okul üniforması giymesi gibi bir zorunluluk yok. Okula girerken montlarını ve ayakkabılarını çıkarıp sınıflara terlikleriyle giriyorlar. Sınıflar öğrencilerin eğitimi için uygun araç gerek ve teknolojinin bulunduğu sıcak ve temiz mekanlardır. Öğretmenler için de belli bir giyinme biçimi olmayıp tamamen serbesttir. Öğretmenin öğrenciye fiziksel şiddet uygulaması hatta bağırması bile Fin eğitimsisteminde rastlanmayan bir olaydır.

4. Öğrencilerin Başarı Seviyeleri Arasındaki Fark Çok Düşüktür

Finlandiya eğitim sisteminin en dikkat çekici noktası PISA'da belirlenen beceri seviyeleri arasındaki farkın çok düşük olmasıdır. O halde derslerde öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler veya arkadaşları kadar başarılı olmayan öğrenciler için ne yapılmaktadır? Temel yaklaşım bu tip öğrencilerin normal okul sistemi içerisinde öğretmenlerinden birebir ona yardım etmesi gözlenebilir bir olaydır bu şekilde destek alarak öğrenimlerine devam etmesi sağlanır. Daha ciddi öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler için haftada 1-2 kez birebir veya küçük gruplar halinde sınıf öğretmeni ya da branş öğretmeni tarafından özel ek dersler verilmektedir. Finlandiya'da para ile özel ders gibi bir kavram yoktur. Öğrenciler okuldaki öğretmenleri tarafından takip edilmektedir.

5. Finlandiya'da Öğrenmenin Yeri Okuldur

Finlandiya'da çocuklar sadece 4 saatini okulda harcıyor. İlk okulda ders dışı/teneffüs olarak geçirdikleri zaman 75 dakika. Öğretmenler ev ödevi vermiyor çünkü ''Öğrenme yeri okuldur.'' anlayışı mevcut. Finlandiya öğrencileri dünya üzerinde en az sınav stresi yaşayan öğrenciler arasında çünkü öğrenimlerinin ilk 6 yılı hiçbir sınava girmiyor ya da not kaygısı taşımıyorlar. Sadece 16 yaşına geldiklerinde ülke genelinde bir sınava giriyorlar. Müfredat Finlandiya'da çok basit ve sık sık değişmiyor. Öğretmenlerin istediği kitaplar alınıyor zaten ders kitabı çok nadir kullanılıyor çünkü Finlandiya'da ders anlatan bir öğretmen yok. Hep birlikte etkinlik yapan sınıflar var. 

6. Öğrencilerin Rekabet Duygusu Yok

Finlandiya'da özel okul yok ve eğitim harcamalarının tümü devlet tarafından destekleniyor. Okullar birbirleriyle rekabet etmek yerine dayanışıyorlar. Okulların diğerlerine karşı bir üstünlükleri yok. '' Herkes için eşit imkanlar sağlamak'' ilkesi çok önemli bu yüzden tüm çocuklar zeka ve becerileri ne olursa olsun aynı sınıflarda okuyorlar. Fin okulları spora, sanata çok önem veriyorlar fakat karşılaşma yapacak takımları yok. Rekabet ve üstünlük, kazanmak Fin kültüründe değer verilen bi'şey değil. Onlar her öğrenciye bir birey olduğu için değer veriyorlar.

7. Okul Kantinlerinde Su, Süt ve Meyveden Başka Bir Şey Yok

Finlandiya öğrencilerinin sağlıkla beslenmesine çok önem veriyor. Her okul öğrencilerine besleyici bir öğün yemek vermek zorunda. Okullarında altında yemekhaneleri mevcut bütün öğrenciler burada aynı yemeği yiyiyorlar. Öğrenciler kendi yemeklerini kendileri alıyorlar çünkü Fin okullarında hizmetli yok. Bütün öğrenciler okul işlerini nöbetleşe sistemde birlikte yapıyor. Bu şekilde sorumluluk duygularının gelişmesi sağlanıyor. Kantinlerinde sadece su, süt ve meyveden başka bir şey yok. Zararlı yiyeceklerin okullarda satışı yasak.

8. Fin Toplumunda Öğretmenlik Kutsal Bir Meslek 

Finlandiya'nın bu önemli başarısının arkasındaki bir başka gerçek Fin toplumunun öğretmenlik mesleğine bakışı ile ilgilidir. Finlandiya'daki otoritelerin, politik liderlerin, ailelerin ve en önemlisi öğrencilerin ve öğretmenlere ve okullara güveni tamdır. Öğretmenler toplumun büyük saygısını ve takdirini kazanmış ve zamanla toplumun önünde onlara yol gösteren bir ışık olarak algılanmalarını sağlamıştır ve öğretmen hayatın en önemli karakterlerinden birine dönüştürmüştür. Finlandiya'da her öğretmen yaptığı işi sevmekte ve bundan zevk aldığını ifade etmektedir. 

Ne diyelim darısı başımıza...